Engelliler ile ilgili Haber Akışı

Bireyler birçok nedende dolayı özürlü hale gelebilirler. Bunlar arasında kalıtım, beslenme, hastalık, kazalar, sakıncalı çevre-or- tam, görenek-gelenek ve eğitimsizlik daha etkin görülmektedir.

Zedelenme ya da bazı sapmalar sonucu, bir insan için normal kabul edilen bir etkinliğin ya da hareketliliğin, engellenme veya sınırlanması haline, yetersizlik denmektedir. Birey zedelenme ya da sapma sonucu yaşamında birtakım güçlüklerle karşılaşır, bazı güçlüklerin üstesinden gelmede yetersiz kalır. Bacaklarının olmayışı ya da fiziksel özürlü oluşu, yürüyememe, yürüyerek ya- pılacak etkinliklerde yetersiz hale gelmesine neden olur.   Görememe, işitememe, konuşamama, okuyamama, yazama- ma, uyuyamama vb. gibi.

Bireyin psikolojik, fizyolojik, anatomik özelliklerinde geçici ya da kalıcı türden bir kayıp, bir yapı ya da işleyiş bozukluğu olur. Vücudun bir parçasının olmayışı, eksik oluşu, işlemeyişi gibi. Daha açık bir ifadeyle bacakların olmayışı, kollarının felçli oluşu, parmaklarının tutmayışı, iyi görememesi, yüz felci, zekâ geriliği vb. durumlar birer zedelenmedir.

Kişinin çalışma kapasitesi ve fonksiyonlarının engellenmesi- ne neden olan, sürekli bakım ve tedavi gerektiren hastalıklardır (kan hastalıkları, kalp-damar hastalıkları, sindirim sistemi has- talıkları, idrar yolları ve üreme organı hastalıkları, cilt ve deri hastalıkları, kanserler, endokrin ve metabolik hastalıklar, ruhsal davranış bozuklukları, sinir sistemi hastalıkları, HIV).

Çeşitli derecelerde zihinsel yetersizliği olan kişidir. Zekâ geri- liği olanlar (mental retardasyon), Down Sendromu, Fenilketo- nüri (zeka geriliğine yol açmışsa) bu gruba girer.

Herhangi bir nedenle konuşamayan veya konuşmanın hızın- da, akıcılığında, ifadesinde bozukluk olan ve ses bozukluğu olan kişidir.

Tek veya iki kulağında tam veya kısmi işitme kaybı olan kişi- dir. İşitme cihazı kullananlar da bu gruba girmektedir.

Tek veya iki gözünde tam veya kısmi görme kaybı veya bo- zukluğu olan kişidir. Görme kaybıyla birlikte göz protezi kul- lananlar, renk körlüğü, gece körlüğü (tavuk karası) olanlar bu gruba girer.

Kas ve iskelet sisteminde yetersizlik, eksiklik ve fonksiyon kaybı olan kişidir. El, kol, ayak, bacak, parmak ve omurgaların- da, kısalık, eksiklik, fazlalık, yokluk, hareket kısıtlığı, şekil bo- zukluğu, kas güçsüzlüğü, kemik hastalığı olanlar, felçliler, serab- ral palsi, spastikler ve sipina bifida olanlar bu gruba girmektedir.

    Engellilik konusunda değişik kaynaklarda çoğunlukla da aynı anlama gelecek şekilde farklı kavramlar kullanılmaktadır. Bunlar arasında en sık rastlanılanları ise “bozukluk”, “engelli”, “özürlü” ve “sakat” kavramlarıdır. Bu kavramlar üzerinde henüz bir anlaşma sağlanamamıştır ve tek bir anlam için farklı durum- larda farklı kavramlar kullanılmaktadır.

    Engellinin varlığı neredeyse insanlık tarihi kadar eskidir. Tari- hin en eski dönemlerinden bu yana toplumların özürlü bireylere yönelik tutumları, engelliler için var olan sağlık ve eğitim hiz- metlerini önemli ölçüde etkilemiştir. Tarihsel gelişim içerisinde toplumların engellilere yaklaşımı farklılık göstermiştir. Bilimsel, teknolojik ve kültürel gelişmelere paralel olarak olumlu yönde bir farklılaşma olduğu da görülmektedir.