Engelliler için Engelsiz Erişilebilirlik; Türkiye (İstanbul, Eskişehir) ve Dünyadaki (Londra, Paris) Uygulamalar


Engelliler için Engelsiz Erişilebilirlik; Türkiye (İstanbul, Eskişehir) ve Dünyadaki (Londra, Paris) Uygulamalar



Engelliler için Engelsiz Erişilebilirlik; Türkiye (İstanbul, Eskişehir) ve Dünyadaki (Londra, Paris) Uygulamalar
Müge Özgenel, İstanbul Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Ulaştırma Mühendisliği Bölümü 34469 Maslak İstanbul, mugeozgenel@gmail.com
Küreselleşen dünyamızın getirdiği gerekliliklerden biri ve belkide en önemlisi ulaşım ihtiyacımızdaki artıştır. Ulaşım, kaynakların dağıtımı ve insanların bu kaynaklara erişimi açısından muazzam bir önem teşkil etmektedir. Bu noktada erişebilirliğin devreye girdiğini söylemek kaçınılmaz olmak ile beraber bu erişebilirliğe insanları yönlendirmenin ayrı bir önem taşıdığını da belirtmek gerekir. Erişebilirliği kısıtlamak yerine hareketliliği kısıtlamak gibi tanımlamalar birbirleri ile çelişmektedir. Bu çelişkileri güçlendirmek yerine kalıcı çözümler bulma yoluna gidilmeli, bahsi geçen problemlere nasıl kökten çözümlerin getirelebileceği etraflıca düşünülmelidir.
Diğer birçok problemde olduğu gibi ulaşım problemlerinde de günden güne artış yaşanmakta ve gitgide içinden çıkılmaz, kaotik bir hal almaktadır. Mühendisçe yaklaşımlar ile sağlanabilecek çözümler sonucunda gerçekleşen durumlar mükemmel olmasada mükemmele yakın olma eğilimindedir. Fakat her zaman olmasa da genellikle gözden kaçan ayrıntılar, özellikle gelişmekte olan ülkelerde çokça gözlemlenmektedir. Bu gözden kaçan belki de en önemli detaylardan biri, aslında sadece bizlerin “normal” diye adlandırdığı normların dışında kalan özel insanların ulaşımını sağlamak için yapılması gereken özel tesislerdir. Bu ve bunun gibi fiziksel yapıların yanı sıra, engelli vatandaşlarımıza sağlanacak ve sağlanması gereken erişebilirliği kolaylaştırıcı uygulamaların sağlamlaştırılması amaç edinilerek, hukiki düzenleme ve dayanaklar ile sistemi kalıcı hale getirme yoluna gidilmelidir.
Bu makalede ana konu engelli vatandaşlar için ulaşımda erişebilirliğin kolaylaştırılması yoluna nasıl ve hangi yöntemlerle yaklaşmamız gerektiğidir. Engelli vatandaşlara sağlanmış ve sağlanacak olan fiziki tesislerin düzenlenmesi / geliştirilmesi ve genel olarak bu tesislere erişimleri açısından irdelenmelerin yapılması öngörülmektedir. Buna ek olarak ulaşım haklarında bu özel insanlara sağlanmış ve
sağlanması zaruri bazı ayrıcalıklar hukiki dayanaklar çerçevesinde değerlendirilecektir. Bu çerçevede Türkiyeden; İstanbul ve Eskişehir ile Dünyadan; Londra ve Paris şehirlerindeki uygulamaların karşılaştırılması düşünülmüştür.
Engelliler için Engelsiz Erişilebilirlik, ne kadar çarpıcı gelsede kulağa çoğu zaman, koşullar gereği slogan tarzında bir cümleden öteye gitmeme eğilimdedir. Engelli vatandaşlarımızın hayat ile verdikleri mücadele esnasında karşılarında olmaktan çok yanlarında olmaya yönelmeliyiz ve ufakda olsa bu vazifenin bir kısmının biz ulaştırma mühendislerine düştüğünü düşünmekteyim.
Günlük hayatta belki de en tabii ve zorunlu ihtiyaçların başında bireyin bir yerden bir yere ulaşımı gelmektedir. Birey toplum içerisinde kendini özgür ifade edebilmesinin yollarından biri ve belki de en başındaki çoğu zaman bireyin amaçları doğrultusundaki ulaşımıdır. Bu amaç kimi zaman eğitim öğretim, iş gibi bireyin toplumdaki zorunluluklarından kaynaklandığı gibi, kimi zamanda eğlence amaçlı (spor, sosyal faaliyetler vb.) olabilmektedir. Her ne amaç ile olursa olsun sosyal bir toplum, toplum içerisinde yer alan herbir bireyin menfaatini ayrı ayrı gözetme durumundadır. İşte bu yüzdendir ki, engelli vatandaşların hiçbir şekilde diğer vatandaşlardan gerek ulaşım gerek erişilebilirlik açısından geri kalmaması gerekmektedir.
1


Bu makalenin amacı engellilerin ulaşım sistemlerine erişilebilirlikleri açısından sistemlerin genel bir bakış açısı ile incelenerek irdelenmesini sağlamak. Bu incelemeler çerçevesinde Türkiye‟den; İstanbul ve Eskişehir şehirleri ile Dünya‟dan; Paris ve Londra şehirlerindeki örnek uygulamalar anlatılacaktır.
I. FİZİKİ TESİSLER /
ALTYAPI OLANAKLARI
Fiziki Tesisler ve Altyapı Olanakları diyince ulaştırma yapılarında akla gelmesi gereken temel ögelerden birkaçı; kaldırım yükseklikleri, yaya yolları, istasyonlar, otobüs durakları, metro durakları gibi bekleme alanları, bu alanlara erişimi sağlayan merdiven ve asansör gibi pek çok fiziki yapıdır.
Kentsel Engeller veya diğer bir adıyla Engelli Kentler diye adlandırılan şehirlerde, engelli vatandaşlarımızın hareketliliklerini kısıtlayıcı şu gibi engeller bulunmaktadır;
Yaya yollarının taşıtların geçtiği noktalarda bulunması nedeni ile oluşabilecek engellerden ötürü, yayaların alt ve üst geçit kullanımlarına zorunlu olarak yönlendirilmeleri, bu konuyu vatandaşların sıkça şikayet ettikleri bir örnek ile pekiştirebiliriz; Antalya‟daki battı çıktıların sebebi ile vatandaşlar alt ve üst geçit kullanmaya zorlanmışlardır.
Ulaşım altyapılarına erişimde kullanılacak olan merdivenlerin kot farklılığı bulunan alanlarda koşullara uygun tasarlanması gereklidir. Bedensel engelli vatandaşlar için merdiven harici rampa ve asansör gibi imkanların bulunması zaruridir.
Yukarıda bahsi geçen Engelli Kentler‟de kaldırımlarda insanlar çoğu zaman fiziksel engeller ile karşılaşmakta, temel görevi insanları araçlardan korumaya, insanlara ayrı bir yürüme alanı sağlamayı amaçlayan bu fiziki yapı, amacından çıkarak tehlike durumlara sebebiyet vermektedir. Buna ek olarak kaldırımlarda konumlandırılmış kent mobilyaları veya trafik levha ve işaretlemeleri, elektrik direkleri gibi fiziki yapılar sadece engelli vatandaşlarımızın değil, tüm vatandaşlarımızın sorunsuz bir şekilde sağlanması gereken erişimlerini engellemektedir.
Engelli Kentler için son olarak, iki başlıktan bahsedebiliriz, bunlardan ilki ulaşım altyapılarına erişimimizi sağlarken bize yön göstermesi gereken döşemelerin hissedilebilir olma zorunluluğudur, böylece görme özürlü bireyler rahat bir şekilde ulaşmak istedikleri yerlere erişebileceklerdir. Bir diğeri ise, toplu ulaşım istasyonlarına erişebilirliği arttırıcı önlemler alınmamış olmasıdır, bu durumu iyileştirmek için, otobüs durakları ve raylı sistem istasyonlarını ulaşabilir kılmak önemli bir adım olabilir.
Engelsiz bir Kentte şu gibi erişilebilirliği kolaylaştırıcı fiziki tesisler yer almaktadır; yaya geçitlerinde hemzemin geçitlerin tercih edilmesi, merdiven yerine rampaların, yürüyen merdiven, yürüyen bant veya asansör alternatiflerinin sunulması, kaldırımları, engelli vatandaşlarımız, yaşlılar, bebek sahibi anneler ve diğer tüm vatandaşlarımızın kullanacağını gözetip bu koşullara göre en uygun tasarımı gerçekleştirmek, trafik levhaları, direkler vb. kent mobilyalarının konumlarının erişebilirliğe engel teşkil etmeyecek
2


şekilde yerleştirilmesi, yönlendirici yüzeylerin görme engelli vatandaşlarımız için hissedilebilir olarak yapılması ve son olarak durak ve istasyonlara erişimlerin kolay olabilmesi.
Engelsiz Kentlerdeki standartlara sahip olmaya aday gösterilebilecek olan İstanbul‟da, bütün vatandaşlarımızın üstgeçit ve altgeçit merdiven sistemleri ile Metrobüslere erişimlerini sağlanmaktadır, bunun yanısıra Söğütlüçeşme istasyonunda ise, erişim düzayak bir şekilde gerçekleşmektedir.
Engelli, yaşlı ve çocuklu bireyler için bazı metrobüs istasyonlarında asansör ve rampalar bulunmaktadır. Asansörlerin bulunduğu Metrobüs istasyonları; Edirnekapı (1 adet), Zincirlikuyu (4 adet), Şirinevler (3 adet), Sefaköy (3 adet), Avcılar (3 adet) istasyonlarıdır. Buna ek olarak, engelli rampası bulunan Metrobüs istasyonları; Topkapı, Zeytinburnu, İncirli, Y.Bosna-Kuleli, Cennet istasyonlarıdır.
Resim 1: Resimde Şirinevler durağında bulunan ve engelli bireylerin metrobüse erişimlerini sağlayan asansör yer almaktadır. [4]
Resim 2: Resimde bahsi geçen engelli vatandaşların metrobüs duraklarına erişimlerini sağlayan rampalardan biri yer almaktadır. [4]
Metrobüsde olduğu gibi, diğer toplu ulaşım araçlarını bütün bireyler için erişilebilir kılmak için gerekli standartlar uygulanmaktadır. İstanbul‟daki mevcut metro sisteminde de, bütün duraklarda engelli asansörleri, engellilerin geçmesi için özel olarak tasarlanmış bilet gişe ve geçiş kapılarının yanı sıra, yüzeyde yönlendirici ve uyarıcı kaplamalarla engelli vatandaşlarımızın metro sistemine erişimleri kolaylaştırılmıştır.
Resim 3: İstanbul metrosunda Taksim Levent arasında yer alan engelli geçiş kapısı ve asansörü. [4]
3


Makalenin başında da belirtmiş olduğumuz üzere bütün bireylerin günlük hayatları içerisindeki toplumsal faaliyetlerini eksiksiz bir şekilde gerçekleştirebilmeleri için, tüm ulaştırma sistemlerinin hem maksimum erişilebilirlikte, hem de birbirlerine entegre olmaları gerekmektedir.
Sağlanması gereken entegrasyonun en önemli ögelerinden biri, bir toplu taşıma sisteminin diğer ile eş koşullara, şartlara sahip olma zorunluluğudur. Bunun için, Aksaray Havalimanı hattında işletilen hafif metro, diğer tüm toplu taşıma sistemlerinde olduğu gibi engelli, yaşlı ve bebek sahibi anneler ve diğer tüm vatandaşlarımıza uygun hizmet düzeyinde tasarlanmıştır.
Resim 4: Resimde yer alan işaretleme Aksaray Havalimanı hattında işletilen Metro‟da yer alan ve engelliler için asansörün mevcudiyetini belirten bir tabeladır. [4]
(a)
(b)
Resim 5: Kabataş Zeytinburnu hattında işletilen tramvayda engelli ve bebek sahibi bireyler için yer alan geçiş kapıları (a) ve tramvay içerisinde seyahat esnasında konforlarını sağlamak amacı ile kendilerine tahsis edilen alan görülmektedir (b). [4]
Resim 6: Engelli bireyler için İngiltere‟de bilet alım makinaları, erişilebilecek yüksekliklere konumlandırılmışlardır. [3]
Resim 7: İngiltere‟de engelli bireyler için raylı sistem araçlarına erişimde sağlanan ramp sistemleri. [3]
4


Resim 8: Görme engelliler için tasarlanmış Braille alfabeli bilgi paneli. [3]
IETT Görme Engelli bireyler için duraklara yukarıda yer alan resimdekine benzer Braille alfabeli bilgi panellerini yerleştirmeyi planlamaktadır.
Buna ek olarak, IETT‟nin İstanbul‟da engelli bireyler için başlanacak olan yeni bir uygulaması mevcuttur, bu uygulamanın adı Akıllı Duraklar‟dır. Bu uygulama sayesinde Beyaz Kart (Elektronikkart) durakta bulunan bilgisayar okutularak gelecek olan otobüs ve hat numaraları Radyo üzerinden öğrenilebilecektir ve durakta engelli bir vatandaşın bulunduğu bilgisi merkeze gönderilecek, merkez de bu durumu şoföre bildirilecektir. Uygulama sayesinde, bu konuda türlü zorluklar çeken bireylerin rahat bir şekilde seyahat öncesi erişimleri sağlanmış olacaktır.
II. ULAŞIM ALTYAPI
ALANLARINA ERİŞİLEBİLİRLİK
Ulaşım Altyapıları her ne kadar standartlara uygun yapılmış olursa olsun, bu altyapılara ulaşımda yaşanacak olan sıkıntılar, engelli
vatandaşlarımızın günlük hayatındaki aktivitelerini gerçekleştirmede büyük ölçüde problemlere neden olacaktır.
Engelli bireylerin günlük hayatta rahatça hareket etmelerini sağlamak için bir takım altyapı iyileştirilmeleri yapılmaktadır. Bu iyileştirmelerden biri özellikle görme engelli bireyler için kaldırımlarda yer alacak olan yönlendirme kaplamalarıdır.
Aşağıda yer alan resimde, görme engelli bireyin yönlendirme kaplamaları üzerinde yürüyerek, uyarı kaplamalarına doğru ilerlediği ve uyarı kaplamaları üzerine geldikten sonra, karşıdan karşıya geçmek üzere olduğunu algılayacağı düşünülmektedir. Her ne kadar uyarı kaplamalarının yeterli olabileceğini düşünsek de, trafik ışıklarındaki sesli uyarı sistemlerinin de bu sistemleri desteklemekte önemli bir yerleri bulunmaktadır.
Resim 9: Kaldırımlarda yer alan yön değiştirme ve uyarı kaplamaları örneği, İngiltere. [3]
Metro istasyonlarında yer alan yönlendirme kaplamaları ve uyarı kaplamaları farklı malzeme ve renklerde yapılarak, türlü engellere (işitsel, görsel) sahip bireylere yardımcı olmak üzere tasarlanmıştır.
5


Resim 10: Metro istasyonlarında engelli bireylerin yönlendirilmesi için yüzey işaretlemelerine yer verilmiştir, İstanbul. [4]
Ulaşım altyapılarındaki işaretlemelere ek olarak, belediyelerin kendi bünyelerinde sağladığı bazı servisler sayesinde engelli bireylerin ulaşım altyapılarına erişilebilirlikleri artmaktadır.
Resim 11: İstanbul Büyükşehir Belediyesinin engelli bireyler için özel araçları bulunmaktadır. [4]
Şunu unutmamalıyız ki ulaşım altyapılarına erişilebilirlik kimi zaman sağlıklı bireyler için bile bir takım zorluklar teşkil etmektedir. Bu olayı göz ardı etmeyip, engelli bireylerin ulaşım altyapılarına erişilebilirliği için, hem güvenlikleri hem kolay ulaşımları açısından yapılabilecek tüm işaretlemeler ve servisler temin edilmelidir.
III. ENGELLİ BİREYLERİN
SEYAHAT İÇİN ERİŞİLEBİLİRLİKLERİ
Engelli bireylerin seyahat için erişilebilirlikleri dediğimiz zaman aklımıza somut kavramlar dışında bir sürü soyut kavram gelebilmektedir, fakat burda bahsedilen kavram, bir engelli bireyin toplu ulaşım altyapısına ulaştıktan sonra seyahat edeceği taşıt içerisine geçiş için bireylere sağlanan kolaylıklardır.
İstanbulda engelli bireylerin seyahat için erişilebilirliklerini sağlayan rampa sistemleri içeren otobüsler mevcuttur. IETT bünyesinde, 793 adet alçak tabanlı ve 561 adet yarı alçak tabanlı otobüs bulunmaktadır. Buna ek olarak 500 adet engelli erişimine uyumlu otobüs alımı planlanmakta olup, merdivenli otobüslerinde engelli bireylerin erişimine uygun hale getirilmesi için çalışılmaktadır.
Resim 12: İstanbul‟da tekerlekli sandalye veya bebek arabası kullanan bireyler için çoğu otobüste rampa sistemleri bulunmaktadır. [4]
Eskişehir ESTRAM‟dan alınan bilgilere göre, tramvaya erişim ve tramvay içerisinde engelli bireylerin konforu tam anlamı ile sağlanmıştır.
6


Resim 13: Eskişehir‟den alınan örnekte, tramvay isyasyon dışında durması gerektiği yerlerde veya acil durumlarda, tramvay sürücüsü tarafından açılan engelli rampası kullanılmaktadır. [2]
Yurtdışında, İngiltere ve Fransa gibi ülkelerde, toplu taşıma sistemlerine engelli bireylerin erişimleri son sistem teknolojiler ile desteklenmekte olup, bu teknolojilerin en güncel örneklerinden biri Pariste yer alan yeni metro hattı Météor‟dur. Bu metro hattında engelli bireylerin trenden iner inmez platformlara erişimleri söz konusudur.
Resim 14: İngiltere‟de engelli bireylerin raylı sistem araçlarına erişimlerini sağlayacak erişilebilirliği kolaylaştırıcı ramp sistemleri mevcuttur. [3]
Resim 15: İngiltere‟de bulunan kaldıraç sistemi sayesinde, yüksek tabanlı otobüslere tekerlekli sandalye kullanıcılarının erişimleri sağlanmaktadır. [3]
Resim 16: Pariste yeni metro hattı Météor‟da engelli bireyler için yer alan ve direkt olarak tren platform erişimini sağlayan sistem. [3]
IV. SEYAHAT SÜRESİNCE
KONFOR
Toplu taşıma sistemlerine erişimin her bireyin hakkı olması gibi, toplu taşımada seyahat ederken herbir bireyin konforlu bir şekilde gitmek istedikleri yere ulaşması da hakkıdır. Bu yüzdend, bütün toplu taşıma sistemlerinde engelli bireyler, yaşlılar ve bebek sahibi bireyler için özel yerler tahsis edilmiştir.
7


İstanbul, zirve saatlerde (iş başlangıç ve çıkış saatleri) her ne kadar fazla bir yolculuk talebine sahip olsa da, engelli bireylere tanınan olanaklar sayesinde az da olsa konforlu sayılabilecek bir yolculuk sağlanmaktadır.
Resim 17: Resimde bir genç bireyin engelli olmasına rağmen, Metrobüs yolculuğu esnasında kendisine tahsis edilen yerde rahat bir şekilde seyahat ettiği gözlemlenebilmektedir. [4]
Buna ek olarak şunu da belirtmeliyiz ki, yoğun talep olduğu saatlerde özellikle Metrobüs duraklarında bir yığılma yaşanmakta ve maalesef güvenlik görevlilerinin uyarılarına ve sesli ikazlara rağmen insanlar kalıdırımlardan aşağıya, Metrobüs hattının üzerine inmektedirler, bu durum normal bireylerin bile otobüse erişimlerini zorlaştırırken, engelli bireylerin otobüslere erişimlerini imkansızlaştırmaktadır.
Resim 18: Zincirlikuyu durağı, Avcılar istikameti saat 19.30 civarı.
Eskişehir kentine seyahat süresince konfor açısından baktığımızda, tramvay içerisinde engelli bireyleri düşünerek tasarlanan kısımlarda, bütün bireylerin rahat bir şekilde seyahat etmeleri sağlanmaktadır. Eskişehir‟de gözlem olanağı bulamadığımız için burada yaşanan veya yaşanmış olan herhangi bir rahatsızlık ile ilgili bilgilendirmeye makalede yer verememekteyiz, yalnız şunu da gözardı etmemeliyiz ki, büyük şehirlerde özellikle zirve saatlerde bir takım sıkıntılar ortaya çıktığı kaçınılamaz bir gerçektir.
(a)
(b)
8


(c)
(d)
Resim 19: Eskişehir‟de bulunan tramvay hattında, engelli bireyler için özel ayrılmış yerler bulunmakta (a), bu yerler özel işaretlemeler ile belirtilmekte (b), engelli bireyler emniyetli bir şekilde seyahat edebilmek için güvenli bir tekerlekli sandalyeleri araca sabitlenmekte (c), ve son olarak işitme engelli bireyler için her durakta durak adını belirten değişken tabelalar yer almaktadır. [2]
V. ENGELLİ
VATANDAŞLARIN HUKUKSAL HAKLARI
Türkiye‟de her birey eşit haklara sahiptir, ve bu haklar yasalar ile sağlanmaktadır. Yaşamın her alanında hukuk etkili olan hukuksal mevzuatlar, ulaşım ve ulaşılabilirlik sahnesinde şu şekilde yer almaktadır:
“3194 Sayılı İmar Kanunu Ek Madde 1: Fiziksel çevrenin özürlüler için ulaşılabilir ve yaşanabilir kılınması için, imar planları ile kentsel, sosyal, teknik
altyapı alanlarında ve yapılarda Türk Standartları Enstitüsü‟nün ilgili standartlarına uyulması zorunludur.”
“5378 sayılı Özürlüler Kanununun Geçici 2nci Maddesi: “Kamu kurum ve kuruluşlarına ait mevcut resmi yapılar, mevcut tüm yol, kaldırım, yaya geçidi, açık ve yeşil alanlar, spor alanları ve benzeri sosyal ve kültürel alt yapı alanları ile gerçek ve tüzel kişiler tarafından yapılmış ve umuma açık hizmet veren her türlü yapılar bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren yedi yıl içinde özürlülerin erişilebilirliğine uygun duruma getirilir.”
“5378 sayılı Özürlüler Kanunun 3üncü Maddesi: “Büyükşehir belediyeleri ve belediyeler; şehir içinde kendilerince sunulan ya da denetimlerinde olan toplu taşıma hizmetlerinin özürlülerin erişilebilirliğine uygun olması için gereken tedbirleri alır. Mevcut özel ve kamu toplu taşıma araçları, bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren yedi yıl içinde özürlüler için erişilebilir duruma getirilir.” [4]
Yukarıda bahsi geçen kanun maddeleri engelli bireylerin haklarını keskin çizgilerle belirlemekte ve bu belirlenen kanunlar çerçevesinde gerçekleştirilen uygulamalar sayesinde, engelli bireylerin yaşam standartları pozitif yönde etkilenmektedir. Bu kanunlar çerçevesinde belirtildiği gibi, İstanbul ve Eskişehir belediyeleri, uygulamalarda örnek olabilecek kentlerin başında gelmektedirler.
Aynı şekilde Londra ve Paris şehirlerinde de Avrupa Standartlarında uygulamalar mevcuttur. Avrupa‟da düzenlenen ECMT (European Conference of Ministers of Transport) veya UBAK (Ulaştırma Bakanları
9


Avrupa Konferansı) varolan uygulamaları geliştirmek, eksiklikleri gidermek ve engelli bireylerin haklarını vurgulamak adına önemli bir yer teşkil etmektedir. Bu konferansa ek olarak Avrupa Engelli Stratejisi adında 5 yıllık bir strateji planı belirlenmiş olup, bu stratejiye göre insanların ulaşıma erişebilirlikleri ve kart edinimleri irdelenmiştir.
Türkiye‟de engelli bireylerin kolay ve ücretsiz ulaşımlarını sağlamak için beyaz kart ve refakatçi kartı uygulamaları mevcuttur.
Resim 20: Engelli vatandaşların kullandığı ücretsiz kart, beyaz kart kullanıcılarının sayısı; 65.406‟dır. [4]
Resim 21: Engelli bireylere refkat edenlere verilen ücretsiz taşıma kartı, bu karta sahip olan bireylerin sayısı 35.098‟dir. % 50 veya üzeri özüre sahip vatandaşların yakınlarına verilen refakatçi kartıdır. [4]
İngiltere „de ise “Freedom Pass” adlı, Türkçe‟de “Özgür Geçiş” anlamına gelen, engelli bireylere ulaşımda özgürlük sağlayan bir kart verilmektedir.
Resim 22:İngiltere‟de toplu taşıma kullanımı için engelli bireylere verilen “Freedom Pass” isimli ulaşım kartı. [5]
ENGELSİZ ERİŞİLEBİLİRLİK İÇİN YAPILABİLECEKLER
Engelli bireylerin engelsiz erişilebilirlikleri için yapılabileceklerin başında, onlar gibi olmasak bile dünyayı onların gözlerinden görmek, onların yaşam şartlarıyla aynı şartlarda yaşıyorumuşuz gibi hissetmek gelmelidir. Onların hayatlarını kolaylaştırıcı sonuçlara ulaşmadan önce empati yapmak, kendimizi gündelik hayat içerisindeki mücadelelerinde nasıl sağlam durabileceklerini düşünmeye zorlamak, olumlu herhangi bir sonuca erişmeden önce bize kolaylık sağlayacaktır.
Hiçbir ulaşım altyapısı mükemmel değildir, özellikle günümüzde çok çabuk değişen teknolojik gelişimler sayesinde, her zaman daha erişilebilir, güvenli ve konforlu sistemler sağlayabileceğimizi unutmamamız gerekir.
Bir sistemi ele alırken, o sistemi performans kriterlerine göre değerlendirirken adil yapacağımız bir yargılama sayesinde, sistemdeki pürüzler kolayca tespit edilebilmekte ve eksikliklerin giderilmesi halinde
10


mükemmele yakın sonuçlar elde edilebilmektedir. Bir sistemde iyileştirilmeye gidilirken, birey bazında değil ama her bireyin o birimi kullanılacağı düşünülerek tasarlanan bir sistem başarıyı da mutlaka beraberinde getirecektir. Bu yüzden bir sistem tasarımı ve iyileştirilmesinde öncelikli olarak engelli bireylerin refahının gözetilmesi bizi mükemmele yakın sonuçlara götürecektir.
Sonuç olarak; ulaşımda özellikle erişilebilirlik kısıtından muzdarip yoğun nüfusa sahip bir çok şehrin bu ölçütü baz alarak yeniden yapılandıracağı bir ulaşım sistemi, sorunları çözümlemek ile kalmayıp bireylerin eş hareketliliğe sahip olmasını sağlayacaktır.
KAYNAKLAR
1) İETT Genel Müdürlüğü 2) ESTRAM, Eskişehir Hafif Raylı
Sistem İşletmesi 3) European Conference of
Ministers of Transport (ECMT), Ulaştırma Bakanları Avrupa Konferansı(UBAK), Avrupa Konseyi Özürlüler Eylem Planı 2006 4) www.erisilebiliristanbul.org 5) http://www.tfl.gov.uk
11

Yorumlar

Bu blogdaki popüler yayınlar

SEDEF HASTALIĞI ÜZERİNE BİR SÖYLEŞİ